Waarom loopt mijn paard kreupel: hoefzweer?

3 juli 2020

2070

Help, je paard loopt plotseling kreupel en belast een van zijn niet. Wat is er aan de hand? Het eerste wat dan vaak bij paardeneigenaren opkomt is: hoefzweer!

Een hoefzweer (ook wel zoolzweer, hoefabces of pododermatitis genoemd) is een bacteriële ontsteking in de hoef en een veel voorkomende oorzaak van kreupelheid. De ontsteking veroorzaakt grote druk in de hoef, waardoor de voet van het paard pijnlijk is. Snel ingrijpen door de hoefsmid en/of dierenarts is noodzakelijk om de pijn te verlichten en schade in de hoef te voorkomen.

Ontsteking

Een paard dat opeens flink kreupel loopt en de pijnlijke voet liever niet belast, kan last hebben van een hoefzweer. Meestal zijn het bacteriën uit de omgeving die de hoefzool binnendringen via een (kleine) beschadiging van de hoefzool of de witte lijn en binnenin de hoef een ontsteking veroorzaken. Dit kan door vernagelen, waarbij een hoefnagel te dicht in de buurt van de levende delen is geslagen. Ook een kneuzing van de hoef, hoefbevangenheid en de circulatie van toxinen in het bloed kunnen een hoefzweer veroorzaken.

Druk in de hoef

De ontsteking bevindt zich in de straallederhuid, de zool- of steunsellederhuid van de hoef. Doordat de hoef een harde, gesloten structuur is, kan de pus die gevormd wordt niet zo snel een uitweg uit de hoef vinden. Soms bouwt zich ook gas op in de hoef. Hierdoor ontstaat druk in de hoef die ervoor zorgt dat de hoef erg pijnlijk wordt. Het ene paard is vatbaarder voor een hoefzweer dan het andere.

Symptomen hoefzweer

Plotselinge kreupelheid is een duidelijk symptoom van een hoefzweer. Het paard loopt het liefst op drie benen.
Het kan ook zijn dat een paard begint met lichte onregelmatigheid, maar binnen een paar dagen zijn hoef niet meer wil belasten.
De hoef voelt warm aan vergeleken met de hoef ernaast
Er is een duidelijke polsslag in de koot te voelen
Het paard kan sterk reageren op kloppen op de hoef
Het been kan soms dik oplopen tot aan de knie/sprong.

Behandeling hoefzweer

Bel bij vermoeden van een hoefzweer de dierenarts. Hij of zij kan de plek van de zweer vaststellen met een speciale onderzoekstang. Als duidelijk is waar de zweer zit, kan deze worden opengesneden, waardoor de pus kan afvloeien. Het paard heeft daarna gelijk een stuk minder pijn. Dit is een diergeneeskundige handeling, maar veel hoefsmeden zijn hier ook handig in.

Wanneer de zweer niet direct kan worden gelokaliseerd, dan wordt de hoef tijdelijk ingepakt in een nat hoefverband met daarover een stevige zak. De zool wordt hierdoor zacht en het abces krijgt de kans verder te rijpen. Het wordt makkelijker hem alsnog te vinden en open te snijden. Lukt dit niet, dat moet een röntgenfoto worden gemaakt om uit te sluiten dat een breuk of scheur van het hoefbeen de oorzaak van de kreupelheid is.

Wat als je niets doet?

Een hoefzweer die niet wordt behandeld, zal uiteindelijk binnen een week tot veertien dagen via de kroonrand of de bal van de voet openbreken. Ook dan voelt een paard zich vaak gelijk beter. Omdat het zo’n enorm pijnlijke aandoening is, is snelle behandeling echt noodzakelijk. Het voorkomt dat het paard onnodig lang hoeft te lijden. Bovendien kan de ontsteking het hoefbeen aantasten (osteitis). Hoe eerder de zweer uit de hoef is, hoe beter.

Voorkomen van een hoefzweer

Regelmatig onderhoud door de hoefsmid en dagelijks uitkrabben draagt bij aan de gezondheid van de hoef. Paarden die op fijn houtmot, zaagsel of vlas staan hebben vaker last van hoefzweren dan paarden die op stro gehouden worden.

Lees het hele artikel op NHK.nl