Het is weer zo ver: kijk uit voor de eikenprocessierups!

9 juni 2020

1270

Was het je al opgevallen: in plastic verpakte stammen van eikenbomen, waarschuwingslinten, berichten op social media over brandblaren bij paarden? De eikenprocessierups is weer actief, en ze vormen een bedreiging voor de gezondheid van mens en dier.

Eikenprocessierupsen zijn vooral actief in juni en juli, maar de haren kunnen nog veel langer een bedreiging vormen. De haren kunnen wel zes tot acht jaar hun irriterende eigenschappen behouden.

Brandharen

Als de paarden buiten zijn en grazen in de weiden leveren de vrijkomende brandharen de meeste overlast op. Ook in andere perioden dan die waarin de rups actief is, kan er blootstelling plaatsvinden aan oude haren. Dit kan door de aanwezigheid van oude nesten in of rond eikenbomen. Paarden die hooi gevoerd krijgen dat dichtbij eikenbomen gemaaid is kunnen eveneens klachten krijgen wanneer het hooi met de brandharen besmet is.

Allergische reacties

Als de microscopisch kleine brandhaartjes van de eikenprocessierups in contact komen met bijvoorbeeld een paard dringen ze de huid of het slijmvlies binnen. Ze geven irriterende eiwitten af waarop het lichaam reageert met afweer- of zelfs allergische reacties. Omdat de brandharen stevig zijn en voorzien van talloze weerhaakjes hebben ze de neiging steeds dieper de weefsels in te dringen.

Zwellingen en jeuk

Komen de brandharen alleen in contact met kleine delen van de huid of ogen dan zullen alleen zwellingen en jeuk ontstaan. Worden de brandharen opgenomen met ruwvoer of water, dan kunnen zwellingen in de mond en andere delen van het maagdarmkanaal ontstaan, waarbij kwijlen kan optreden. Als de brandharen ingeademd worden, kunnen ademhalingsproblemen en benauwdheid ontstaan.

Gevolgen van de eikenprocessierups

In Nederland is een geval bij paarden bekend waarbij diarree en koliek mogelijk veroorzaakt zijn door eikenprocessierups. In het Verenigd Koninkrijk, Verenigde Staten en Australië zijn de afgelopen jaren ook abortussen bij paarden beschreven. Deze werden veroorzaakt door ontstekingen in de baarmoeders die veroorzaakt werden door brandharen.

Zichtbare symptomen

Symptomen waaraan je besmetting herkent zijn (ernstige) verwondingen in de mond, blaren en overvloedig speeksel. Deze ontstekingen en jeuk in de mond kunnen ook ontstaan door het drinken van een waterbak waar rupsen in zitten. Bel bij verdenking van een besmetting meteen de dierenarts.

Bestrijding

Pas op met het bestrijden van de rupsen. Gebruik zeker geen insecticiden, want de irriterende haren blijven dan alsnog actief. Ook wegspuiten met bijvoorbeeld een hogedrukreiniger is geen goede oplossing. De haren en de rupsen verspreiden zich dan via de lucht.

Dierenarts

Ontdek je brandblaren, jeuk of zelfs oedeem en huiduitslag, rode, pijnlijke en tranende ogen, geïrriteerde luchtwegen, ademhalingsproblemen, letsel aan de mond en tong of een van de andere symptomen die we hierboven omschreven, raadpleeg dan de dierenarts. Paarden hebben vaak medische behandeling nodig in de vorm van verzachtende middelen of antibiotica bij inwendig letsel. Sommige paarden hebben zelfs intensieve zorg nodig in de kliniek.

Bron: Paardenpraktijk Utrecht/Levende Have/Tuinadvies

Foto: Istockphoto/dutchphotography